Praktyczne porady dla astmatyka

Astma i życie

Astma to przewlekła, zapalna choroba układu oddechowego. Brzmi to groźnie, jednak jeśli jest dobrze kontrolowana, a chory poprawnie wyedukowany, to pamiętając o kilku rzeczach, można wieść spokojne i zdrowe życie! Głównymi celami w leczeniu astmy jest uzyskanie dobrej kontroli choroby. Jednak astmatyk, który od dawna nie miał ataku nadal może go w pewnych sytuacjach doświadczyć. Kluczem do spokojnego życia z astmą jest poznanie choroby.

Leki mają kluczowe znaczenie

Jeśli została u ciebie zdiagnozowana astma, musisz zrozumieć, że prawidłowe przyjmowanie leków jest podstawą, aby cieszyć się spokojnym życiem bez ataków astmy. Lekarz przedstawi ci leki, które musisz zażywać. Stosuj się do jego zaleceń i nie pomijaj dawek. Po pewnym czasie leczenia poczujesz się lepiej, ale pamiętaj, że nie znaczy to, że zostałeś wyleczony! To właśnie dzięki lekom czujesz się dobrze. Nie przerywaj leczenia i nie bierz leków w kratkę.

Jak to zapamiętać?

W zależności od stopnia zaawansowania astmy będziesz przyjmował różne leki. Część z nich musisz stosować przewlekle, czyli codziennie o ustalonych porach – bez znaczenia jak się czujesz. Natomiast istnieją leki doraźne, które mają pomóc ci poradzić sobie z atakiem lub zmniejszyć nasilające się objawy. Lekiem doraźnym może być również inhalator, który stosujesz codziennie, ale to wszystko zależy od przyjętej strategii leczenia przez lekarza.

Zapytaj swojego lekarza lub farmaceutę o Plan Działania. To instrukcja zażywania leków w zależności od objawów. Znajdziesz tam informacje, które leki, kiedy oraz jak masz zażywać. Plan Działania może pomóc również twoim bliskim podać ci odpowiednie leki, jeśli ty nie będziesz mógł tego zrobić. Możesz skorzystać z naszej wersji Planu Działania, który dostępny jest na stronie.

Codzienna kontrola choroby

Bardzo ważne w leczeniu astmy jest kontrolowanie efektów terapii i objawów choroby. Wizyty kontrolne u lekarza są niezastąpione, jednak w warunkach domowych możesz przeprowadzać testy, które powiedzą ci coś więcej o kontroli choroby lub ryzyku zaostrzenia. Kilka z nich znajdziesz na naszej stronie!

Subiektywne odczucia pacjenta są ważne w momencie ewentualnej modyfikacji i oceny farmakoterapii, jednak niezbędne są także badania diagnostyczne, które ukazują faktyczną kondycję płuc, np. spirometria. To podstawowe badanie przy diagnozie astmy. Jest bardzo dobre, ale nie da się go wykonywać w warunkach domowych. W domu dobrym narzędziem do sprawdzenia objawów astmy jest pikflometr. To małe urządzenie, które wskaże, jak wydajne są dzisiaj twoje płuca.

Czasami bywa tak, że pacjent czuje się dobrze, ale już coś złego zaczyna dziać się z jego drogami oddechowymi. Po pewnym czasie odczuje to, np. poprzez trudności w oddychaniu. Dzięki badaniu pikflometrem już wcześniej zobaczy, że wartość PEF spadła i wcześniej wdroży leczenie doraźne. Dzięki temu nie dopuści do rozwoju poważnych objawów. Badanie pikflometrem jest bardzo proste, a urządzenie stosunkowo tanie. Więcej o pikflometrze i zasadach badania przeczytasz w tym poradniku.

Pamiętaj o technice inhalacji

Nawet idealnie dobrane leczenie nie będzie skuteczne bez poprawnej techniki inhalacji. Zapoznaj się z naszymi instrukcjami, aby dowiedzieć się, jak dobrze się inhalować. Pamiętaj też, że do przyjmowania leków możesz używać komory inhalacyjnej. To znacznie ułatwia cały proces i z pewnością poprawi efekty leczenia!

Astma i dom

Kurz, alergeny, roztocza. To wszystko nas otacza. Jednak we własnym domu możesz zmniejszyć ilość czynników, które u wielu osób mogą pogorszyć astmę. Jak to zrobić?

• Utrzymuj czystość w domu. Im mniej kurzu, tym mniej czynników, które mogą pogorszyć astmę.
• Dbaj o prawidłowe powietrze. Powietrze praktycznie wszędzie jest zanieczyszczone, dlatego warto pomyśleć nad domowym oczyszczaczem powietrza. Nie usunie on wszystkich zanieczyszczeń, ale znacznie zmniejszy ich ilość i wyłapie alergeny.
• Dbaj o stan techniczny klimatyzacji. Regularnie ją odgrzybiaj, aby uniknąć rozwoju grzybów, które mogą szkodzić układowi oddechowemu.
• Unikaj zbyt dużych wahań temperatury w pomieszczeniach, szczególnie latem. Zbyt duże ochłodzenie może negatywnie wpływać na zdrowie.
• Klimatyzacja wysusza powietrze, co może prowadzić do wysuszania błon śluzowych. Utrzymuj wilgotność na poziomie około 50%. Jeśli klimatyzacja tego nie umożliwia, rozważ zakup nawilżacza powietrza.
• Roztocza są wszędzie, zwłaszcza w pościeli. Możesz kupić pościel antyroztoczową lub prać pościel w wysokich temperaturach, jeśli materiał na to pozwala.

Praca i astma

Podstawą bezpiecznej pracy astmatyka jest poznanie czynników ryzyka, które mogą wyzwolić napad astmy. Jeśli masz możliwość, powinieneś ich unikać. Porozmawiaj o tym ze współpracownikami, ponieważ nawet coś tak zwyczajnego jak perfumy może pogorszyć objawy astmy.

Podczas dobrze kontrolowanej astmy współpracownicy mogą nie zauważyć, że jesteś chory, jednak warto ich uświadomić, aby wiedzieli, jak pomóc w razie ataku.

Miej pod ręką Plan Działania i poinformuj współpracowników o jego istnieniu oraz przeznaczeniu. Dzięki temu będą wiedzieć, co robić w sytuacji nagłej.

Zawsze miej przy sobie swoje leki, zwłaszcza lek doraźny. Jeśli poczujesz pogorszenie, przyjmij lek zgodnie z zaleceniami, aby zapobiec rozwojowi choroby.

Unikaj dymu papierosowego w każdej postaci. Palenie i bierne palenie są bardzo niebezpieczne dla osób z astmą.

Szkoła i astma

Co zrobić, aby dziecko chore na astmę czuło się bezpiecznie w szkole? Przede wszystkim musi być dobrze wyedukowane na temat objawów astmy i czynników wywołujących napad. Powinno wiedzieć, kiedy zaczyna się pogorszenie i co wtedy zrobić.

Dziecko powinno zawsze mieć przy sobie lek doraźny i przewlekle stosowany oraz znać sposób ich użycia.

Warto, aby dziecko miało Plan Działania i aby nauczyciele byli z nim zapoznani. Nauczyciele powinni być wyczuleni na objawy napadu, takie jak nasilający się kaszel, świszczący oddech czy duszność.

Zapoznaj nauczycieli z lekami dziecka oraz sytuacjami, w których są stosowane. W przypadku młodszych dzieci dobrze jest pokazać nauczycielowi, jak wykonać inhalację, np. z użyciem komory inhalacyjnej.

Pamiętaj, aby leki dziecka były zawsze przy nim, dobrze opisane i najlepiej z dołączoną krótką instrukcją obsługi inhalatora.

Podróże i astma

Podróże nie muszą być zagrożeniem dla osób z astmą, ale warto pamiętać o kilku zasadach, aby czuć się bezpiecznie.

• Zawsze miej przy sobie leki, w tym lek doraźny, nawet jeśli czujesz się dobrze.
• Podczas podróży środkami komunikacji zbiorowej, np. samolotem, trzymaj leki w bagażu podręcznym, najlepiej w oryginalnym opakowaniu z ulotką.
• Jeśli używasz komory inhalacyjnej, również miej ją pod ręką.
• Warto mieć kopię recept lub zlecenia lekarskiego, co może pomóc na lotnisku lub w innych sytuacjach.
• Nie trzymaj całego zapasu leków w jednym bagażu, aby uniknąć problemów w razie zgubienia lub kradzieży.
• Unikaj umieszczania leków w bagażu rejestrowanym, gdzie mogą być narażone na nieodpowiednie temperatury.
• Unikaj miejsc z wysokim stężeniem alergenów, jeśli jesteś na nie uczulony, np. wybieraj nadmorskie miejsca zamiast wiejskich łąk i lasów w okresie pylenia.
• Jeśli jesteś uczulony na roztocza, uważaj na pościel hotelową. Możesz zabrać własną pościel antyroztoczową lub użyć pokrowców antyroztoczowych na poduszki.